Ο πρώιμος δεσμός και η σημασία αυτού στην ενήλικη ζωή
Ο John Bowlby , βρετανός ψυχίατρος και ψυχαναλυτής ασχολήθηκε με την ανάπτυξη των παιδιών και διατύπωσε τη θεωρία της προσκόλλησης. Σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, τα βρέφη από τους πρώτους μήνες της ζωής τους ως το δεύτερο έτος έχουν την έμφυτη τάση για αναζήτηση ασφάλειας, άνεσης και φροντίδας, η οποία είναι εμπρόθετη συνήθως στο πρόσωπο της μητέρα. Εκείνη με τη σειρά της συμπεριφέρεται με δυτικότατα και αυταπάρνηση προς το νεογέννητο παιδί της. (Bowlby J.,1951)
Η τάση αυτή του βρέφους για δεσμό με το πρόσωπο φροντίδας, έχει ως αντίρροπό της το συναίσθημα του φόβου στην πιθανή απώλεια από το πρόσωπο φροντίδας. Ο πιθανός αποχωρισμός επιφέρει την αίσθηση αβοηθησίας που έχει ως αποτέλεσμα ένα έντονο άγχος, που ονομάζεται άγχος αποχωρισμού. (Bowlby J.,1960)
Ο πρώιμος δεσμός ανάμεσα σ ένα βρέφος και το πρόσωπο φροντίδας του μέσα στην οικογένεια παίζει σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση των σχέσεων του παιδιού στη μετέπειτα ζωή του. Είναι η πρώτη “μύηση” του παιδιού στον κόσμο, η οποία θα λειτουργήσει ως υπόστρωμα αλλά και ως πρότυπο για τις μετέπειτα σχέσεις και ως βασικός παράγοντας για την ομαλή γνωστική και κοινωνική του εξέλιξη. Ένας ασφαλής δεσμός όπου η μητέρα ανταποκρίνεται με φροντίδα στο βρέφος, θα έχει ως συνέπεια έναν ενήλικα με καλές διαπροσωπικές σχέσεις και εμπιστοσύνη στους άλλους. Σε έναν δεσμό όπου η μητέρα εμφανίζεται αμφιθυμική και απορριπτική, ο ενήλικας θα χαρακτηρίζεται από έντονο άγχος και ανασφάλεια στις σχέσεις του. Φαίνεται ότι οι εμπειρίες στην αλληλεπίδραση με το γονέα, εσωτερικεύονται και καθοδηγούν τη συμπεριφορά του βρέφους σε μετέπειτα συναναστροφές σε όλο το φάσμα της ζωής του. Ο πρώιμος δεσμός θέτει τα θεμέλια για τις κοινωνικές αλλά και ακαδημαϊκές δεξιότητες του παιδιού.
Τα τελευταία χρόνια στο δυτικό κόσμο παρατηρούμε κατάρρευση του παραδοσιακού οικογενειακού συστήματος όπου η μητέρα μπορούσε να μείνει σπίτι και να μεγαλώσει τα παιδιά της. Η συνεχώς αυξανόμενη απαίτηση για βελτίωση του επιπέδου ζωής και ο καταναλωτισμός αποτελούν παράγοντες που δημιουργούν ανάγκες για εισόδημα και από τους δυο γονείς. Παρά τις δυσκολίες όμως της εποχής, έμφαση πρέπει να δίνεται στην ποιότητα της σχέσης του βρέφους με τους γονείς και κυρίως με τη μητέρα στα πρώτα χρόνια της ζωής του. Η σχέση αυτή επηρεάζει στο μέγιστο το άτομο ψυχολογικά, συναισθηματικά αλλά και κοινωνικά σ όλη τη ζωή του. Σε μια εποχή κρίσης θεσμού και αξιών, η ανάπτυξη του βασικού συναισθήματος ασφάλειας και εμπιστοσύνης δίνει στο άτομο ένα γερό αντιστάθμισμα για να μπορέσει να αντιμετωπίσει τις όποιες αντιξοότητες.