Η οικογένεια αποτελεί το πρώτο πλαίσιο μέσα στο οποίο εντάσσεται ένα παιδί. Μέσα στο πλαίσιο αυτό ξεκινάει μια συνεχής αλληλεπίδραση και παρέχεται στο παιδί μια εστία συναισθηματικής υποστήριξης και ικανοποιητικών σχέσεων.
Αρχικά στο πλαίσιο αυτό το παιδί μαθαίνει να λειτουργεί ακολουθώντας κανόνες και ηθικές αξίες που διέπουν το συγκεκριμένο σύστημα. Αργότερα προσαρμόζεται στο κάθε καινούριο πλαίσιο κουβαλώντας μαζί του τις πρώτες αυτές εμπειρίες της ζωής του. Όλες οι σύγχρονες ψυχολογικές θεωρίες υποστηρίζουν ότι το οικογενειακό περιβάλλον αποτελεί το σπουδαιότερο καθοριστικό παράγοντα διαμόρφωσης της προσωπικότητας του παιδιού.
Ποιός όμως είναι ο ρόλος της οικογένειας σε σχέση με το παιδί;
Πρώτα απ όλα έρχεται η φροντίδα και η ικανοποίηση των αναγκών. Έπειτα ακολουθεί η κοινωνικοποίηση αλλά και η εκμάθηση των κοινωνικών κανόνων και συμπεριφορών που θα βοηθήσουν το παιδί να γίνει χρήσιμο τόσο στον εαυτό του όσο και στην κοινωνία. Οι σχέσεις με τα μέλη της οικογένειας διαμορφώνουν και τις πρώτες εντυπώσεις οι οποίες διαρκούν μια ζωή και διδάσκουν τον τρόπο συναλλαγής με τους άλλους. Η συναισθηματική ισορροπία και η ψυχική ηρεμία του παιδιού είναι επίσης ένας τομέας στον οποίο η οικογένεια οφείλει να προσφέρει τα μέγιστα. Απαραίτητο είναι και ένα περιβάλλον όπου η μάθηση και οι ευκαιρίες για γνώση είναι για το παιδί εξασφαλισμένες. Ένα περιβάλλον όπου θα μπορέσει να αναπτύξει τις γνωστικές του ικανότητες και να αναπτύξει το νοητικό του δυναμικό.
Δεν είναι εύκολο να είσαι γονιός. Είναι ένας ρόλος απαιτητικός, δύσκολος αλλά ταυτόχρονα μοναδικός για τον καθένα. Όλοι όμως θα πρέπει να έχουμε στο νου μας ότι η παιδική ηλικία αποτελεί καθοριστικό στάδιο στη ζωή του ανθρώπου. Δεν πρόκειται για μια απλή διαδικασία ωρίμανσης, αλλά για μια διαδικασία εξέλιξης κυρίως ψυχολογικής. Ο ρόλος της οικογένειας και κατ επέκταση των γονέων είναι σημαντικός και καθοριστικός αφού μέσα στο πλαίσιο αυτό μπαίνουν και τα θεμέλια της προσωπικότητας του ανθρώπου. Εξασφαλίζοντας στα παιδιά μας όλα τα απαραίτητα, θα καταφέρουμε να τα εφοδιάσουμε με μια ασφαλή συναισθηματική βάση για να μπορέσουν στη συνέχεια να διεκδικήσουν σαν ενήλικες τη ζωή που επιθυμούν. Αυτή είναι και η αμοιβή. Να βλέπεις το παιδί σου να διεκδικεί αυτά που χρειάζεται και θέλει στη ζωή. Όπως αναφέρει και ο Math Jacobson “πίσω από κάθε παιδί που πιστεύει στον εαυτό του, υπάρχει ένας ενήλικας που πίστεψε πρώτα σε αυτό.”